Kadının Namazdaki Tesettürü

Setr-i avret

Namazda örtülmesi gereken yerler dinî kaynaklarda setr-i avret başlığı altında incelenmiştir. Setr-i avret, namazın şartlarından biri olup, namazda avret yerlerinin örtülmesi anlamına gelmektedir.

Avret

Bir zaruret bulunmaksızın insan vücudunda açılması helal olmayan, namazda ve namaz dışında örtülmesi farz ve başkalarınca bakılması haram olan yerlerdir.
Kadının namazda farz olan tesettürü yüz, eller ve ayakları hariç vücudunun tamamı, hatta baştan sarkan saçlarınıda  içine almaktadır. Avret olan uzuvlardan birinin dörtte biri, namaz içinde, üç tesbih miktarı açılsa namazın sıhhatine mani olur.(6)
Bir kadın, elbise bulunduğu halde giymeyip, kimsenin bulunmadığı bir yerde ve karanlık bir odada çıplak olarak namaz kılsa,ittifak ile namaz sahih olmaz. (6)
Altını gösteren elbise veya baş örtüsü ile kılınacak namaz caiz değildir. Baş ve vücudun örtülmesi demek, üzerine birşey koymak demek değil, altını göstermeyecek kalınlıkta dokunmuş bir kumaşla kapatılması demektir. (6)
Avret olarak kabul edilmiş uzuvlardan biri açık olduğu halde bir rukün eda edilecek olsa, namazın bozulacağı hususunda icma vardır.
Avret, erkeğe ve kadına göre farklılık arz eder.

Erkeklerin avret yeri sayılan uzuvları

Hanefî, Malikî, Şafiî ve Hanbelîlerin oluşturduğu cumhuru fukahaya göre: Göbekleri altından dizleri altına kadar olan yerdir. Diz kapakları da bu yere dahildir.
Ebû Eyyub (r.a) den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz:
“Erkeğin iki diz kapağının üstü ve göbeğinin altı avret mahallidir.” (1) buyurmuşlardır.
Hz. Ali (r.a.)’den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz:
“Diz kapağı avret mahallindendir.” (2) buyurmuşlardır.
Cerhed (r.a.) den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz, O’nun yanından, uyluğu açık durumda iken geçti. Şöyle buyurdu:
“Uyluğunu ört! Çünkü Müslüman erkeğin uyluğu avrettendir.” (3)

Kadınların avret yeri sayılan uzuvları

Hanefî, Malikî ve Şafiîlerle, Hanbelîlerdeki hakim görüşe göre, kadının el ve yüz dışında kalan bütün bedenleri avrettir, bütün bedenlerini örtmesi gerekir. Yüzleri ile elleri ise ne namazda, ne de bir fitne korkusu bulunmadıkça namaz dışında avret değildir.

Ayaklarda  ihtilâf vardır. En sahih kabul edilen görüşe göre ayakları da avret değildir. Bunlar ile yolda yürümek ihtiyacı vardır. Diğer bir görüşe göre hür kadının namazı, ayağının dörtte biri nispetinde açık bulunmasıyla bozulur, diğer bir görüşe göre de ayakları, namaza göre avret yeri sayılmazsa da namaz haricinde avret yeri sayılır. Bu ihtilâftan kurtulması için ayaklarını örtmeleri daha iyidir. Sahih olan görüşe göre hür kadınların kolları da, kulakları ile salıverilmiş saçları da avrettir

Namazı başı açık kılma konusuna gelince. Bu konudaki tespitler de açık seçiktir. Bir ihtilaf ve anlaşmazlık söz konusu değildir.. Bütün mezheplere göre, kadınların namazda başlarını örtmeleri gerekir. (5)  Namazın sahih olması şartını yerine getirmiş olmak için başını örtmüş olmaya ihtiyaç kesindir. (8)

Hz. Aişe (r.anha) validemizin rivayetine göre Resûlullah (s.a.v.) Efendimiz:
“ALLAH ergenlik çağına ulaşan kadının başörtüsüz olarak kıldığı namazını kabul etmez.” (4) buyurmuştur. 

Kadınlı Erkekli Birlikte Namaz
Soru: Gazetelerde yer alan habere göre başı açık kadın ve erkeklerden oluşan bir grup, İstanbul Çamlıca’daki Subaşı Camii’nde topluca cuma namazı kılmaya başladı. Gazetede bir fotoğraf gördüm. Yüksek bir mevkinin başdanışmanının başı açık eşi, bu camide erkeklerin arasında safa girmiş, hep birlikte namaz kılıyorlar...
  • Dinimizde böyle bir şey var mıdır? Yani kadınlar ile erkekler karışık şekilde birlikte saf olup namaz kılabilirler mi? 
  • Hem erkekle omuz omuza hem de başları açık olarak kılınan namaz dinen geçerli mi?
  • Kadınların başı açık namaz kılması dinen uygun mudur?
  • Bunların ibadet durumları nedir?
  • Yoksa bu gibi konularda açık seçik dini bir hüküm yoktur da konu, şahısların yorumlarına mı kalmıştır?
Cevab: Kadınlar ile erkekler karışık şekilde birlikte saf olup namaz kılması ve hele hele kadınların başı açık namaz kılması dinen kesinlikle uygun değildir, caiz değildir. Fitne ve İslam’ı yozlaştırma girişimidir. İslâm böyle bir şeyi kesinlikle kabul etmez... (7)
 		 

İslam’ın başından başlayarak günümüze kadar gelen uygulamalarda bu gibi konularda bir karışıklık ve anlaşmazlık söz konusu olmamış, şahısların yorumuna da bırakılmamıştır. İlgili fıkıh kitaplarının hükümlerine bir göz attığımızda bu konuların açık seçik tespitlerinin yapıldığını görmek mümkündür.(8)

Hanımlar Resulullah’ın (sas) zamanında hem vakit namazlarını hem de cuma namazlarını mescitte kendilerine mahsus yerlerde başları kapalı olarak kılmışlardır. Hatta bir ara Mescid-i Saadet’e girip çıkan hanımların izdihama sebep olacak kadar çoğalmaları üzerine Efendimiz (sas) Hazretleri, hanımların erkeklerle sıkışmayacak şekilde izdihamsız girip çıkacağı özel bir kapı dahi tahsis etmiştir. Bu sebeple de hanımların camiye alınmadıkları, cuma namazlarından mahrum bırakıldıkları şeklindeki iddiaları doğru bulmak mümkün değildir. Nitekim fıkıh kitaplarında hanımların cuma kılmaları konusundaki hükümlerini şöyle bir üslupla ifade etmek mümkündür: (8)

- Erkekler cumayı kılarlarsa mecburiyetlerini yerine getirmiş olurlar, kılmazlarsa günaha girmiş sayılırlar. Hanımlar ise cumayı kılarlarsa sevabını almış olurlar. Kılmazlarsa günaha girmiş sayılmazlar. Çünkü hanımların evlerinde kılacakları öğle namazı, vaktin ibadeti yerine geçer, bir kayıpları söz konusu olmaz!..

Camide aradaki mevcut mesafeyi kaldırıp erkekler arasında omuz omuza sürtünerek yeni bir cemaat örneği meydana getirmeye çalışmak ise sonuçları itibarıyla caiz olmayan ve omuz omuza olduğu iki yanındaki erkekle, arkasındaki erkeğin namazının bozulmasına sebep olan bir davranıştır. (8)
Kaynaklar
1) Dârekutni; Salat:5; 1/231; Beyhaki, Es-sünenü’l-Kübra; Salat: 3320; 3/87
2) Darekutni; Salat: No: 4; 1/231, Deylemi Firdevs; No:3313; 2/284
3) Tirmizi, Edep:40, No:2798; 5/111; A.b.Hanbel, No: 15499; 3/478; Abdurrezzak,  Mu-sannef, Salat:1115, 1/289; Taberani, el-Mucemu’l-Kebir; No:2139; 2/271
4) Ebû Dâvud, Salat:85, No:641, 1/229; Tirmizi, Salat:160, No:377, 1/388; İbn-i Mâce, Tahâret:132, No:655, 1/215;
5)  Setr-i Avret, Mehmet Talü, Milli Gazete, 30 Ocak 2006
6) Günümüz Meselelerine Açıklamalı Fetvalar, 2 /159 Mehmed Emre, Eskişehir, Balıkersir-Bilecik Eski Müftüsü
7) Kadınların Başı Açık İbadet Etmesi, Mehmet Talü, Milli Gazete, 28-29 Ocak 2006

Ana Sayfa

   
www.diyanetsenhaber.com    
    www.diyanetsenhaber.com